Teoria – selfdeterminationtheory.org (Polski)

Przegląd

Motywacja dotyczy ludzi – jak skłonić siebie lub innych do działania. Wszędzie rodzice, nauczyciele, trenerzy i menedżerowie zmagają się z tym, jak zmotywować tych, których są mentorami, a poszczególne osoby walczą o znalezienie energii, zmobilizowanie wysiłku i wytrwałość w zadaniach życiowych i zawodowych. Ludzi często poruszają czynniki zewnętrzne, takie jak systemy nagród, oceny, oceny lub opinie, które obawiają się, że mogą mieć o nich inni. Jednak równie często ludzie kierują się wewnętrznymi zainteresowaniami, ciekawością, troską lub trwałymi wartościami. Te wewnętrzne motywacje niekoniecznie są nagradzane lub wspierane z zewnątrz, niemniej jednak mogą podtrzymywać pasje, kreatywność i wytrwałe wysiłki. Wzajemne oddziaływanie między zewnętrznymi siłami działającymi na osoby a wewnętrznymi motywami i potrzebami tkwiącymi w naturze człowieka jest obszarem teorii samostanowienia.

Teoria samostanowienia (SDT) stanowi szerokie ramy dla badań nad ludzka motywacja i osobowość. SDT formułuje meta teorię do określania ram badań motywacyjnych, formalną teorię, która definiuje wewnętrzne i różnorodne zewnętrzne źródła motywacji oraz opis odpowiednich ról wewnętrznej i rodzajów motywacji zewnętrznej w rozwoju poznawczym i społecznym oraz w różnicach indywidualnych. Co być może ważniejsze, propozycje SDT koncentrują się również na tym, jak czynniki społeczne i kulturowe ułatwiają lub osłabiają poczucie woli i inicjatywy ludzi, oprócz ich dobrego samopoczucia i jakości ich wyników. Uważa się, że warunki wspierające indywidualne doświadczenie autonomii, kompetencji i pokrewieństwa sprzyjają najbardziej wolicjonalnym i wysokiej jakości formom motywacji i zaangażowania w działania, w tym zwiększonej wydajności, wytrwałości i kreatywności. Ponadto SDT sugeruje, że stopień, w jakim którakolwiek z tych trzech potrzeb psychologicznych nie jest wspierana lub udaremniona w kontekście społecznym, będzie miał silny szkodliwy wpływ na dobre samopoczucie w tym otoczeniu.

Dynamika potrzeb psychologicznych i wsparcia udaremnianie potrzeb badano w rodzinach, salach lekcyjnych, zespołach, organizacjach, klinikach i kulturach przy użyciu konkretnych propozycji wyszczególnionych w SDT. Ramy SDT mają zatem zarówno szerokie, jak i specyficzne dla zachowania implikacje dla zrozumienia praktyk i struktur, które zwiększają lub zmniejszają zaspokojenie potrzeb i pełne funkcjonowanie, które z tego wynika. Te liczne implikacje najlepiej ujawniają różnorodne artykuły wymienione na tej stronie, od podstawowych badań motywacyjnych mikroprocesów po stosowane badania kliniczne ukierunkowane na wyniki populacyjne.

Meta- Teoria: Organizmiczny punkt widzenia

SDT jest podejściem dialektycznym organizmu. Zaczyna się od założenia, że ludzie są organizmami aktywnymi, z wyewoluowanymi tendencjami do wzrostu, pokonywania otaczających wyzwań i integracji nowych doświadczeń w spójne poczucie siebie. Te naturalne tendencje rozwojowe nie działają jednak automatycznie, lecz zamiast tego wymagają stałego odżywiania i wsparcia społecznego. Oznacza to, że kontekst społeczny może wspierać lub udaremniać naturalne tendencje do aktywnego zaangażowania i rozwoju psychologicznego, lub może katalizować brak integracji, obrony i zaspokajania substytutów potrzeb. Zatem to dialektyka między aktywnym organizmem a kontekstem społecznym jest podstawą prognoz SDT dotyczących zachowania, doświadczenia i rozwoju.

W SDT składniki odżywcze dla zdrowego rozwoju i funkcjonowania są określane za pomocą pojęcie podstawowych psychologicznych potrzeb dotyczących autonomii, kompetencji i pokrewieństwa. W zakresie, w jakim potrzeby są stale zaspokajane, ludzie będą się rozwijać i funkcjonować efektywnie oraz doświadczać dobrego samopoczucia, ale w stopniu, w jakim zostaną one udaremnione, będzie bardziej prawdopodobne, że ludzie będą wykazywać złe samopoczucie i nieoptymalne funkcjonowanie. Ciemniejsze strony ludzkiego zachowania i doświadczenia, takie jak pewne typy psychopatologii, uprzedzenia i agresja, są rozumiane w kategoriach reakcji na podstawowe potrzeby, które zostały udaremnione rozwojowo lub proksymalnie.

Teoria formalna: sześć mini-teorii SDT

Formalnie SDT składa się z sześciu mini-teorii, z których każda została opracowana w celu wyjaśnienia zestawu zjawisk opartych na motywacji, które wyłoniły się z badań laboratoryjnych i terenowych. Dlatego każda z nich dotyczy jednego aspektu motywacji lub funkcjonowania osobowości.

1. Teoria oceny poznawczej (CET) dotyczy motywacji wewnętrznej, motywacji opartej na satysfakcjach z zachowania „dla samego siebie”. Prototypy wewnętrznej motywacji to odkrywanie i zabawa dzieci, ale wewnętrzna motywacja jest twórczym źródłem na całe życie.CET szczególnie odnosi się do wpływu kontekstów społecznych na wewnętrzną motywację lub jak czynniki, takie jak nagrody, kontrola interpersonalna i zaangażowanie ego, wpływają na wewnętrzną motywację i zainteresowanie. CET podkreśla krytyczną rolę odgrywaną przez kompetencje i wsparcie autonomii w rozwijaniu wewnętrznej motywacji, która ma kluczowe znaczenie w edukacji, sztuce, sporcie i wielu innych dziedzinach.

2. Druga mini teoria, teoria integracji organizmu (OIT), podejmuje temat motywacji zewnętrznej w jej różnych formach, wraz z jej właściwościami, determinantami i konsekwencjami. Mówiąc najogólniej, motywacja zewnętrzna to zachowanie, które ma charakter instrumentalny – które ma na celu osiągnięcie wyników zewnętrznych w stosunku do samego zachowania. Istnieją jednak różne formy instrumentalności, które obejmują regulację zewnętrzną, introjekcję, identyfikację i integrację. Te podtypy motywacji zewnętrznej są postrzegane jako podlegające kontinuum internalizacji. Im bardziej zinternalizowana jest motywacja zewnętrzna, tym bardziej osoba będzie autonomiczna podczas odgrywania zachowań. OIT zajmuje się ponadto kontekstami społecznymi, które wzmacniają lub uniemożliwiają internalizację – to znaczy tym, co sprzyja ludziom albo stawia opór, częściowo przyjmuje lub głęboko internalizuje wartości, cele lub systemy wierzeń. OIT szczególnie podkreśla wsparcie dla autonomii i pokrewieństwa jako krytyczne dla internalizacji.

3. Teoria orientacji przyczynowości (COT), trzecia mini teoria, opisuje indywidualne różnice w skłonnościach ludzi do orientowania się w środowisku i regulowania zachowań na różne sposoby. COT opisuje i ocenia trzy rodzaje orientacji przyczynowości: orientację na autonomię, w której osoby działają z powodu zainteresowania i doceniania tego, co się dzieje; ukierunkowanie kontroli, w którym nacisk kładzie się na nagrody, zyski i aprobatę; oraz bezosobowa lub zmotywowana orientacja charakteryzująca się lękiem przed kompetencjami.

4. Po czwarte, teoria podstawowych potrzeb psychologicznych (BPNT) przedstawia koncepcję ewoluujących potrzeb psychologicznych i ich związku ze zdrowiem i dobrostanem psychicznym. BPNT argumentuje, że dobrostan psychiczny i optymalne funkcjonowanie są uzależnione od autonomii, kompetencji i pokrewieństwa. Dlatego kontekst, który wspiera, a nie udaremnia te potrzeby, powinien niezmiennie wpływać na dobre samopoczucie. Teoria twierdzi, że wszystkie trzy potrzeby są niezbędne i że jeśli którekolwiek zostaną udaremnione, pojawią się odrębne koszty funkcjonalne. Ponieważ podstawowe potrzeby są uniwersalnymi aspektami funkcjonowania, BPNT przygląda się międzyrozwojowym i międzykulturowym ustawieniom pod kątem walidacji i udoskonalania.

5. Piąta mini teoria, teoria zawartości celów (GCT), wyrasta z rozróżnienia między wewnętrznymi i zewnętrznymi celami oraz ich wpływem na motywację i dobre samopoczucie. Cele są postrzegane jako w różny sposób zapewniające zaspokojenie podstawowych potrzeb, a zatem są w różny sposób związane z dobrostanem. Cele zewnętrzne, takie jak sukces finansowy, wygląd i popularność / sława, zostały specjalnie skontrastowane z celami wewnętrznymi, takimi jak społeczność, bliskie relacje i rozwój osobisty, przy czym ten pierwszy jest bardziej powiązany z niższym samopoczuciem i większym złym samopoczuciem.

6. Pokrewieństwo, które wiąże się z rozwijaniem i utrzymywaniem bliskich relacji osobistych, takich jak najlepsi przyjaciele i partnerzy romantyczni, a także przynależność do grup, jest jedną z trzech podstawowych potrzeb psychologicznych. Teoria motywacji relacji (RMT), szósta mini teoria, zajmuje się tymi i innymi relacjami i zakłada, że pewna liczba takich interakcji jest nie tylko pożądana dla większości ludzi, ale w rzeczywistości jest niezbędna dla ich przystosowania i dobrego samopoczucia, ponieważ relacje zapewniają zaspokojenie potrzeby pokrewieństwa. Jednak badania pokazują, że nie tylko potrzeba pokrewieństwa jest zaspokajana w relacjach o wysokiej jakości, ale także potrzeba autonomii i, w mniejszym stopniu, kompetencje. Rzeczywiście, relacje osobiste najwyższej jakości to takie, w których każdy partner wspiera inne potrzeby w zakresie autonomii, kompetencji i pokrewieństwa.

Inne interesujące tematy

Wraz z rozwojem SDT, zarówno rozwój teoretyczny, jak i odkrycia empiryczne skłoniły badaczy SDT do zbadania wielu procesów i zjawisk integralnych dla rozwoju osobowości, efektywnego funkcjonowania i dobrego samopoczucia. Na przykład badania SDT skupiły się na roli uważności jako podstawy autonomicznej regulacji zachowania, prowadząc zarówno do wyrafinowanych pomiarów, jak i teoretyzowania świadomości. Badania nad ułatwianiem warunków dla wewnętrznej motywacji doprowadziły do opracowania teorii i strategii pomiaru witalności, wskaźnika dobrego samopoczucia psychicznego i fizycznego. Praca nad witalnością ujawniła także niezwykle pozytywny wpływ doświadczenia natury na samopoczucie.Niektóre badania w ramach SDT dokładniej przyjrzały się formom, jakie mogą przybrać osobiste pasje, przy czym jednostki mają obsesję lub harmonię jako funkcję procesów internalizacji. Międzykulturowe testy SDT doprowadziły do lepszego zrozumienia, jak formy ekonomiczne i kulturowe wpływają na niezmienne aspekty ludzkiej natury. Badania nad dobrostanem doprowadziły również do powstania nowej teorii i badań dotyczących samej oceny dobrostanu, w tym rozróżnienia między hedonicznymi i eudajmonicznymi formami życia. Konkretne tematy, takie jak autonomia kontra kontrolowana motywacja, doprowadziły do lepszego zrozumienia zinternalizowanej kontroli, takiej jak zaangażowanie ego i warunkowa samoocena, oraz różnic między nimi a autonomiczną samoregulacją. Rzeczywiście, tych kilka przykładów to tylko przedsmak tego, jak generatywne ramy SDT ulepszyły badania różnych procesów będących przedmiotem zainteresowania w tej dziedzinie.

Zastosowania

Oprócz formalnego rozwoju teorii, badania zastosowały SDT w wielu dziedzinach, w tym w edukacji, organizacjach, sporcie i aktywności fizycznej, religii, zdrowiu i medycynie, rodzicielstwie, środowiskach wirtualnych i mediach, bliskich związkach i psychoterapii. W badaniach tych analizowano, w jaki sposób kontrolowanie w porównaniu ze środowiskami wspierającymi autonomię wpływa na funkcjonowanie i dobre samopoczucie, a także wydajność i wytrwałość. Ponadto wsparcie dla pokrewieństwa i kompetencji jest postrzegane jako interakcyjne z wolicjonalnym wsparciem w promowaniu zaangażowania i wartości w określonych środowiskach oraz w obszarach działalności. Ten zbiór badań stosowanych doprowadził do znacznej specyfikacji technik, w tym struktur celów i sposobów komunikowania się, które okazały się skuteczne w promowaniu utrzymanej, wolicjonalnej motywacji.

Zróżnicowane artykuły na tej stronie pokazują wiele rodzajów dociekań związane z ramami SDT, a także ich zdolności generacyjne w odniesieniu do praktycznych problemów w organizacjach ludzkich wszelkiego rodzaju. Odpowiednie raporty z badań i dyskusje teoretyczne są wymienione w sekcji Publikacje, uporządkowanej tematycznie.

Skupiając się na fundamentalnych psychologicznych tendencjach w kierunku wewnętrznej motywacji i integracji, SDT zajmuje wyjątkową pozycję w psychologii, ponieważ dotyczy nie tylko główne pytania, dlaczego ludzie robią to, co robią, ale także koszty i korzyści różnych sposobów społecznej regulacji lub promowania zachowań. Omówienie teorii można znaleźć w Ryan i Deci (2000) oraz Deci i Ryan (1985, 2000), a także w wielu innych artykułach i rozdziałach zidentyfikowanych tutaj na naszej stronie internetowej.

Deci, EL, & Ryan, RM (1985). Wewnętrzna motywacja i samostanowienie w zachowaniu człowieka. Nowy Jork, NY: Plenum.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *