Álvar Núñez Cabeza de Vaca, (ur. Ok. 1490 r. W Estremadurze, Kastylia – zm. Ok. 1560 r., Sewilla, Hiszpania), hiszpański odkrywca, który spędził osiem lat w rejonie Zatoki Perskiej w dzisiejszym Teksasie.
Núñez był skarbnikiem hiszpańskiej wyprawy pod dowództwem Pánfilo de Narváeza, która dotarła do dzisiejszej zatoki Tampa na Florydzie w 1528 roku. Do września wszyscy oprócz jego partii z 60 zginęło; dotarł do brzegu w pobliżu dzisiejszego Galveston w Teksasie. Z tej grupy tylko 15 żyło jeszcze następnej wiosny, a ostatecznie tylko Núñez i trzech innych pozostało. W następnych latach on i jego towarzysze spędzali wiele czasu wśród koczowniczych rdzennych Amerykanów, służąc jako zniewoleni ludzie, aby się nimi opiekować. Núñez powiedział później, że czasami udawał uzdrowiciela, aby otrzymać lepsze leczenie i więcej jedzenia. Chociaż podczas swoich wędrówek napotkał tylko największe trudności i biedę, wrócił do Meksyku w 1536 roku. Opowiedział swoje przygody w Naufragios… (1542; „Wraki statków…”).
Núñez został później mianowany gubernator prowincji Río de la Plata i od listopada 1541 do marca 1542 przetarł drogę z Santos w Brazylii do Asunción w Paragwaju. Jego władzę przejął gubernator rebeliantów Domingo Martinez de Irala, który uwięził go i kazał został deportowany do Hiszpanii (1545), gdzie został skazany za nadużycie urzędu i zesłany do służby w Afryce. Jego La relación y comentarios… (1555), opisujące jego podróż z Santos do Asunción, jest cennym dziełem geograficznym.