Egyptische papyrus

Papyrus is een plant (cyperus papyrus) die ooit in overvloed groeide, voornamelijk in de wildernis van de Egyptische delta maar ook elders in de Nijlvallei, maar is nu vrij zeldzaam. Papyrusknoppen gingen open vanuit een horizontale wortel die groeide in ondiep zoet water en de diep verzadigde Delta-modder. Stengels reikten tot 16 voet lang (5 m) en eindigden in kleine bruine bloemen die vaak vrucht droegen. Deze planten maakten ooit gewoon deel uit van de natuurlijke vegetatie van de regio, maar toen mensen er eenmaal een utilitair doel voor hadden gevonden, werden ze gekweekt en beheerd op boerderijen, zwaar geoogst en hun voorraad uitgeput. Papyrus bestaat nog steeds in Egypte, maar in sterk verminderd aantal.

De papyrus van Egypte wordt het meest geassocieerd met schrijven – in feite komt het Engelse woord “papier” van het woord “papyrus” – maar de Egyptenaren vonden veel andere toepassingen voor de plant dan een schrijfoppervlak voor documenten en teksten. Papyrus werd gebruikt als voedselbron, om touw te maken, voor sandalen, voor dozen en manden en matten, als raamschermen, materiaal voor speelgoed zoals poppen, als amuletten om keelziekten af te weren en zelfs om kleine vissersbootjes van te maken. Het speelde ook een rol in religieuze toewijding, omdat het vaak samengebonden was om het symbool van de ankh te vormen en als een geschenk aan de goden werd aangeboden. Papyrus diende ook als politiek symbool door het gebruik ervan in de Sma-Tawy, het insigne van de eenheid van Boven- en Beneden-Egypte. Dit symbool is een boeket papyrus (geassocieerd met de Delta van Beneden-Egypte) gebonden met een lotus (het symbool van Boven-Egypte).

De plant kan ook in steen geëtst worden op tempels en monumenten en symboliseert het leven en de eeuwigheid als het Egyptische hiernamaals, bekend als het Men dacht dat riet de vruchtbare vallei van de Nijl weerspiegelde tot aan de overvloed aan papyrus. De naam “Field of Reeds” verwijst eigenlijk naar het riet van de papyrusplant. Tegelijkertijd vertegenwoordigde het papyrusstruikgewas het onbekende en de krachten van chaos. Koningen worden regelmatig afgebeeld op jacht in de papyrusvelden van de Delta om het opleggen van orde boven chaos te symboliseren.

De donkere en mysterieuze aard van de papyrusvelden werd in de mythologie vaak als motief gebruikt. Papyrusvelden komen voor in een aantal belangrijke mythen; met name die van Osiris en Isis nadat Osiris is vermoord door zijn broer Set en Isis hun kind Horus verbergt in de moerassen van de Delta. Het papyrusriet, in dit geval, verborg de moeder en het kind voor Sets bedoelingen om Horus te doden en symboliseert dus opnieuw orde die heerst boven wanorde en licht boven duisternis.

Naam & Verwerking

Papyrus is de Griekse naam voor de plant en komt mogelijk uit het Egyptisch woord papuro (ook gegeven als pa-per-aa) wat de koninklijke of die van de farao betekent, omdat de centrale overheid de controle had over de papyrusverwerking omdat ze eigenaar waren van het land en later toezicht hield op de boerderijen waarop de plant groeide. De oude Egyptenaren noemden de plant djet of tjufi of wadj, vormen van het concept van versheid. Wadj duidt verder weelderigheid, bloei, groenheid aan. Toen papyrus eenmaal was gesneden, geoogst en verwerkt tot rollen, heette het djema, wat schoon kan betekenen. of “open” in verwijzing naar het nieuwe schrijfoppervlak.

Papyrus werd geoogst vanaf het begin van de Predynastische periode in Egypte (c. 6000-ca.3150 v.Chr.) En bleef gedurende de hele geschiedenis van Egypte tot aan de Ptolemeïsche Dynastie (323-30 v.Chr.) En tot in het Romeinse Egypte (30 v.Chr. – ca. 640 n.Chr.). Veldwerkers zouden de planten uit het moeras oogsten. door ze aan de onderkant af te snijden met scherpe messen, de stengels samen te bundelen en ze naar een transportmiddel te brengen dat ze naar een verwerkingscentrum bracht. Historicus Margaret Bunson beschrijft het proces waarbij van de planten werkbare platen werden gemaakt:

De stengel van de papyrus plant werd in dunne reepjes gesneden die loodrecht naast elkaar werden gelegd.Een oplossing van hars van de plant werd neergelegd en een tweede laag papyrus werd horizontaal op zijn plaats gebracht. De twee lagen werden vervolgens geperst en gedroogd. Grote rollen papyrus kunnen worden gemaakt door de enkele vellen samen te voegen … De zijkanten van een papyrus waar de vezels horizontaal lopen, zijn de recto a nd, waar de vezels verticaal lopen, de verso.De recto had de voorkeur, maar de achterkant werd ook gebruikt voor documenten, waardoor twee afzonderlijke teksten op één papyrus konden worden opgenomen. (201)

Egyptoloog Rosalie David voegt aan de beschrijving toe en beschrijft de stadia van dit proces van het vormen van de planten tot bladen:

In de eerste fase werd de stengel van de plant in stukken gesneden en het merg werd uitgesneden en met een hamer geslagen om wafels te maken. Deze werden naast elkaar en kruislings in twee lagen gerangschikt en vervolgens tot vellen geslagen. Vervolgens werden de afzonderlijke paginas op dezelfde manier aan elkaar geplakt tot een standaardrol van twintig paginas; soms werden de rollen aan elkaar geplakt om een nog langer schrijfoppervlak te verkrijgen. Na drogen in de zon werd de volledige strook opgerold met de horizontale vezels aan de binnenkant. Dit was de “recto” waarop als eerste zou worden geschreven. (200)

De vellen, nu samengevoegd tot rollen, werden vervolgens vervoerd naar tempels, overheidsgebouwen, de markt of geëxporteerd voor de handel. Hoewel papyrus nauw verbonden is met schrijven in het algemeen, werd het eigenlijk alleen gebruikt voor religieuze en overheidsteksten omdat de fabricagekosten vrij duur waren. Niet alleen was het handenarbeid in de velden en moerassen kostbaar, er waren ook geschoolde arbeiders nodig om de plant methodisch te verslaan en te verwerken zonder deze te vernietigen. Alle bestaande papyri zijn afkomstig uit tempels, overheidskantoren of persoonlijke collecties van rijke of in ieder geval welgestelde individuen. Geschreven werken verschijnen vaak op stukken hout, steen of ostraca (scherven uit kleipotten). Het beeld van de Egyptische schriftgeleerde gebogen over zijn papyrusrol is juist, maar lang voordat hij die boekrol in handen kreeg, zou hij letterlijk jaren hebben geoefend met het schrijven op potscherven, brokken steen en stukken hout.

Gebruikt & Voorbeelden

De schriftgeleerden van het oude Egypte hebben jarenlang hun vak geleerd en zelfs als ze uit rijke families kwamen, mochten geen kostbaar materiaal aan hun lessen verspillen. David merkt op dat “de meest voorkomende en goedkoopste schrijfmaterialen ostraka en stukken hout waren. Deze werden vaak door schooljongens gebruikt voor hun brieven en oefeningen” (200). Pas als men de basis van het schrijven onder de knie had, mocht men oefenen op een papyrusrol. David merkt op hoe oefeningen die op ostraca zijn geoefend, soms worden gekopieerd op papyrus, waardoor vaak ontbrekende woorden of zinsdelen worden geleverd aan werken die in beide vormen onvolledig zijn.

Als schrijfmateriaal werd papyrus gebruikt voor hymnen, religieuze teksten, spirituele vermaningen, brieven, officiële documenten, proclamaties, liefdesgedichten, medische teksten, wetenschappelijke of technische handleidingen, archivering, magische verhandelingen en literatuur. Bestaande rollen variëren van fragmenten tot één pagina tot de beroemde Ebers Papyrus die 110 paginas lang is op een scroll van vijfenzestig voet (20 meter) lang. De Ebers Papyrus is een medische tekst die routinematig wordt aangehaald als bewijs van hoe geneeskunde en magie met elkaar in verband stonden in het oude Egypte. Samen met andere papyrusrollen, zoals de Kahun Gynaecologische Papyrus, de London Medical Papyrus en de Edwin Smith Papyrus, om er maar een paar te noemen, getuigen deze werken van de enorme medische kennis en vaardigheid van de oude Egyptenaren en hoe ze te werk gingen bij het aanpakken van belangrijke en lichte verwondingen, verschillende aandoeningen en ernstige aandoeningen zoals kanker en hartaandoeningen. Gevallen van angst, depressie en trauma worden ook behandeld in de medische teksten van Egypte, evenals onderwerpen als abortus, anticonceptie, menstruatiekrampen en onvruchtbaarheid.

Papyrus werd natuurlijk ook gebruikt voor literaire teksten. De term “literatuur” wordt gewoonlijk toegepast op een reeks oude Egyptische werken uit medische teksten, koninklijke decreten en proclamaties, brieven, autobiografieën en biografieën, religieuze teksten en andere naast werken van de verbeelding. Een aantal van deze werken werd gegraveerd in graven, op tempelmuren of op stele en obelisken, terwijl werken die aan de algemene definitie van “literatuur” voldoen, op papyrus zijn geschreven. Enkele van de bekendste zijn The Tale of the Shipwrecked Sailor, The Report of Wenamun en The Tale of Sinuhe, maar er zijn er nog veel meer.

Oude Egyptische schriftgeleerden schreven in zwarte en rode inkt. Rood werd gebruikt voor de namen van demonen of boze geesten, om het begin van een nieuwe alinea te markeren, om een woord of passage te benadrukken, en in sommige gevallen voor interpunctie. Schriftgeleerden droegen een houten kist met koeken van zwarte en rode verf en een waterkolf om de verf te mengen en tot inkt te verdunnen. De pen was aanvankelijk een dun riet met een zachte punt, maar werd in de derde eeuw voor Christus vervangen door de stylus, een robuuster riet dat tot een zeer fijne punt was geslepen.Een schrijver begon een werk op de recto van de papyrusrol, schreef totdat hij gevuld was en draaide hem dan om om de tekst op de achterkant verder te zetten. In sommige gevallen zou een papyrusrol waarop alleen de recto was gebruikt, door een andere schrijver worden genomen en voor een ander werk worden gebruikt, hetzij complementair, hetzij volledig niet gerelateerd.

Zoals opgemerkt was papyrus echter niet uitsluitend gebruikt om te schrijven. De plant kon worden gebakken en gegeten, en Herodotus meldt dat de papyruswortel een hoofdbestanddeel van het Egyptische dieet was. Het werd gesneden en bereid in een verscheidenheid aan gerechten, net zoals de latere aardappel in andere culturen werd gebruikt Papyrus was niet alleen een voedselbron, maar leunde ook op een ongelooflijk breed scala aan toepassingen De vroegste Egyptische skiffs werden gemaakt door stengels van papyrus dicht te weven en ze te binden met touw, ook gemaakt van papyrus. Door deze techniek ontstond een lichtgewicht waterdichte boot die gemakkelijk door jagers of vissers kon worden gedragen. De papyrus-skiff is te zien in talrijke graf- en tempelschilderijen en heeft een duidelijk andere, meer lineaire vorm dan latere houten boten die volgens hetzelfde ontwerp zijn gebouwd. Papyrus bleef een belangrijk aspect van de Egyptische boot, zelfs nadat hout het als primair materiaal had vervangen. Toen kleine houten vaartuigen werden ontwikkeld tot grote zeilschepen, werd de plant geweven tot touwen voor de zeilen. Papyrus touw werd echter voor een aantal doeleinden gebruikt naast zeilen en papyrusvezels, die vrij sterk waren, bleken nuttig in andere producten.

Matten en raamschermen werden geweven met een techniek die vergelijkbaar is met die waarmee schrijfmateriaal wordt gemaakt. De schachten van de plant werden verticaal neergezet en vervolgens horizontaal met anderen geweven en strak getrokken; ze werden vervolgens gebonden met een dunnere vezel van de plant. Sandalen werden gemaakt door de papyrus op te rollen en waren zo stevig dat er duizenden jaren nadat ze nog in goede staat waren gemaakt, veel voorbeelden van zijn gevonden. Papyrus-sandalen vereisten veel vaardigheid om te maken en waren voor de meeste mensen te duur. Herodotus meldt dat de priesters van Amon alleen papyrussandalen droegen die, samen met ander bewijs, door geleerden worden geïnterpreteerd als een verder bewijs van de grote rijkdom van de priesters. Poppen of andere speelgoedfiguurtjes werden gemaakt door de stengels samen te bundelen en ze vervolgens door strak gebonden vezels te vormen. om een hoofd, armen en benen te maken.

Deze “ophoping” van de plant werd gebruikt bij het creëren van een populair offer aan de goden: de vorm van de ankh. De ankh, symbool van het leven en de belofte van eeuwig leven, was een van de belangrijkste iconen van het oude Egypte en werd vaak bij het offeren aan de goden geplaatst op tempels of obelisken. Egyptoloog Richard H. Wilkinson merkt op hoe “de ankh kan worden gesymboliseerd door bloemenboeketten en de” papyrus-strook “(bundels bloemen en bladeren van planten gebonden rond een centrum l bos papyrusstengels) die gewoonlijk aan de goden werd geofferd “(161). Dezelfde techniek werd gebruikt bij het creëren van het Sma-Tawy-symbool dat de eenheid van het land vertegenwoordigt. De associatie van papyrus met eenheid en de goden is passend omdat de plant, net als de goden en de gaven van het land, een integraal onderdeel was van het leven van de mensen.