Mona Lisa, znana również jako La Gioconda, jest żoną Francesco del Giocondo. Ten obraz jest namalowany jako olej na drewnie. Oryginalny rozmiar obrazu to 77 x 53 cm (30 x 20 7/8 cala) i jest własnością rządu Francji i znajduje się na ścianie w Luwrze w Paryżu we Francji.
Ta postać kobiety, ubranej we florencki sposób swoich czasów i siedzącej w wizjonerskim, górzystym krajobrazie, jest niezwykłym przykładem techniki sfumato Leonarda, polegającej na modelowaniu miękkim, mocno cieniowanym. Mona Lisa „Enigmatyczny wyraz, który wydaje się zarówno ponętny, jak i powściągliwy, nadał portretowi powszechną sławę.
Słynny uśmiech Mony Lisy przedstawia siedzącą w taki sam sposób, jak gałęzie jałowca reprezentują Ginevrę Benci i gronostaj przedstawia Cecilię Gallerani na portretach, odpowiednio w Waszyngtonie i Krakowie. Jest to wizualne przedstawienie idei szczęścia, którą sugeruje włoskie słowo „gioconda”. Leonardo uczynił to pojęcie szczęścia centralnym motywem portretu: to właśnie to pojęcie to sprawia, że praca jest taka idealna. Istotny jest również charakter krajobrazu. Środkowy dystans, na tym samym poziomie co klatka piersiowa opiekuna, utrzymany jest w ciepłej kolorystyce. W tej przestrzeni mieszkają mężczyźni: kręta droga i most. Przestrzeń ta reprezentuje przejście między przestrzenią siedzącej a daleka, gdzie krajobraz staje się dziką i niezamieszkaną przestrzenią skał i wody, która rozciąga się aż po horyzont, którą Leonardo sprytnie narysował na poziomie oczu opiekuna.
Obraz był jednym z pierwszych portretów, które przedstawiały opiekunkę przed wyimaginowanym pejzażem, a Leonardo był jednym z pierwszych malarzy, którzy wykorzystali perspektywę z lotu ptaka. Enigmatyczna kobieta jest przedstawiona siedzącą w otwartej loggii z ciemne filary po obu stronach. Za nią rozległy krajobraz cofa się do lodowatych gór. Kręte ścieżki i odległy most dają tylko najmniejsze oznaki ludzkiej obecności. Zmysłowe krzywe włosów i ubrania kobiety, stworzone przez sfumato, są odbijały się echem w falistych wyimaginowanych dolinach i rzekach za nią. Rozmyte kontury, wdzięczna sylwetka, dramatyczne kontrasty światła i ciemności oraz ogólne poczucie spokoju są charakterystyczne dla stylu da Vinci. Ze względu na ekspresyjną syntezę, jaką da Vinci osiągnął między siedzącym a krajobrazem, można się spierać, czy Mona Lisa powinna być uważany za tradycyjny portret, bo reprezentuje raczej ideał niż prawdziwą kobietę. Poczucie ogólnej harmonii, jakie osiąga obraz, szczególnie widoczne w słabym uśmiechu opiekuna, odzwierciedla ideę ogniwa łączącego ludzkość z naturą.
W renesansie, który łączył wszystkie ludzkie działania, sztuka oznaczała naukę, sztuka oznaczała prawdę w życiu: Leonardo da Vinci był wielką postacią, ponieważ ucieleśniał epickie dążenie sztuki włoskiej do podbicia wartości uniwersalnych: ten, który połączył zmienna wrażliwość artysty i głęboka mądrość naukowca, on, poety i mistrza.
W swojej Mona Lisie jednostka, rodzaj cudownego stworzenia natury, reprezentuje jednocześnie gatunek: portret idzie poza jej społecznymi ograniczeniami i nabiera uniwersalnego znaczenia. Chociaż Leonardo pracował nad tym obrazem jako uczony i myśliciel, nie tylko jako malarz i poeta, naukowe i filozoficzne aspekty jego badań nie zainspirowały go. Ale aspekt formalny – nowa prezentacja, szlachetniejsza postawa i zwiększona godność modela – miały decydujący wpływ na florenckie portrety z następnych dwudziestu lat, na portret klasyczny. Leonardo stworzył swoją Mona Lisą nową formułę, jednocześnie bardziej monumentalną i żywszą, bardziej konkretną, a jednocześnie bardziej poetycką niż formuła jego poprzedników. Przed nim portrety pozbawione były tajemnicy; artyści reprezentowali jedynie pozory zewnętrzne bez duszy lub, jeśli pokazywali duszę, starali się ją wyrazić gestami, symbolicznymi przedmiotami czy inskrypcjami. Sama Mona Lisa jest żywą zagadką: dusza jest, ale niedostępna.
10 faktów, których możesz nie wiedzieć o arcydziele
1. Mieszkała z Francois I, Ludwikiem XIV i Napoleonem
Chociaż da Vinci rozpoczął pracę nad swoim arcydziełem, mieszkając w rodzinnych Włoszech, dokończył go dopiero, gdy na polecenie króla Franciszka I przeniósł się do Francji. Król francuski wystawił obraz w swoim pałacu w Fontainebleau, w którym pozostawał przez sto lat. Ludwik XIV przeniósł go do wielkiego pałacu wersalskiego. Na początku XIX wieku Napoleon Bonaparte trzymał obraz w swoim buduarze.
2. Niektórzy historycy uważają, że Mona Lisa to autoportret Leonarda da Vinci.
Leonardo da Vinci zmarł w 1519 roku i został pochowany u Francuza zamek. Włoski Narodowy Komitet Dziedzictwa Kulturowego prowadzi dochodzenie i planuje wykopać jego czaszkę.Chcą odbudować twarz Leonarda, używając technologii w stylu CSI. Czy będzie przypominał tajemniczą Monę Lisę?
3. Ona ma swój własny pokój w Luwrze w Paryżu.
Po Luwrze wystartowała czteroosobowa rok, renowacja za 6,3 miliona dolarów w 2003 r., obraz ma teraz swój własny pokój. Szklany sufit wpuszcza naturalne światło, nietłukąca szklana witryna utrzymuje kontrolowaną temperaturę 43 stopni F., a mały reflektor wydobywa prawdziwe kolory oryginalne farby da Vinci.
4. To jest obraz, ale nie płótno.
Słynne arcydzieło Da Vinci jest namalowane na desce z topoli. Ponieważ był on przyzwyczajony do malowania większych dzieł na mokrym tynku, drewniana deska nie wydaje się tak dziwaczna. Płótno było dostępne dla artystów od XIV wieku, ale wielu mistrzów renesansu wolało drewno jako podstawę swoich małych dzieł sztuki.
5. Jackie Kennedy zaprosiła ją do odwiedzenia.
Przez wieki francuscy urzędnicy rzadko wypuszczali obraz z ich Kiedy jednak pierwsza dama Jackie Kennedy zapytała, czy obraz mógłby odwiedzić Stany Zjednoczone, prezydent Francji de Gaulle wyraził zgodę. „Mona Lisa” została wystawiona w National Gallery of Art w Waszyngtonie, a następnie w Metropolitan Museum of the Arts w Nowy Jork.
6. Złodziej uczynił ją sławną.
Chociaż w świecie sztuki obraz zawsze był uznanym arcydziełem, uchwycił go dopiero latem 1911 roku, zanim został skradziony uwagę opinii publicznej. Gazety rozpowszechniły historię zbrodni na całym świecie. Kiedy w końcu obraz wrócił do Luwru dwa lata później, wiwatował praktycznie cały świat.
7. Picasso był podejrzany o kradzież. W trakcie śledztwa żandarmi posunęli się nawet do przesłuchania znanych dysydentów sztuki, takich jak Pablo Picasso, o kradzież. Na krótko aresztowali poetę Guillaumea Apollinairea, który powiedział kiedyś, że obraz należy spalić. Ich podejrzenia okazały się bezpodstawne.
8. Otrzymuje listy od fanów.
Odkąd obraz po raz pierwszy pojawił się w Luwrze w 1815 roku, „Mona Lisa” otrzymała od wielbicieli mnóstwo listów miłosnych i kwiatów. Ma nawet własną skrzynkę pocztową.
9. Nie każdy jest fanem.
Różni wandale próbowali skrzywdzić słynne arcydzieło da Vinci, a rok 1956 był szczególnie zły. W dwóch oddzielnych atakach jedna osoba oblała obraz kwasem, a inna obrzuciła go kamieniem. Uszkodzenia są słabe ale wciąż zauważalna. Dodanie kuloodpornego szkła odpierało kolejne ataki farbą w sprayu w 1974 roku i filiżankę kawy w 2009.
10. Nie można jej kupić ani sprzedać.
Naprawdę bezcenne, obrazu nie można kupić ani sprzedać zgodnie francuskiego prawa dotyczącego dziedzictwa. Jako część kolekcji Luwru „Mona Lisa” należy do publiczności i zgodnie z powszechnym porozumieniem ich serca należą do niej.