Guadalcanal (Polski)

PrehistoryEdit

Wyspa została zasiedlona co najmniej 4500-2500 pne na podstawie znalezisk archeologicznych w Jaskini Poha i Vatuluma Posovi. W okresie 1200-800 pne austronezyjskie ludy Lapita zasiedliły wyspy.

Zachodnie mapyEdit

Hiszpańska ekspedycja z Peru w 1568 roku pod dowództwem Álvaro de Mendaña de Neira była pierwszymi Europejczykami zobaczyć wyspę. Podwładny Mendañy, Pedro de Ortega Valencia, nazwał wyspę na cześć swojego rodzinnego miasta Guadalcanal w Andaluzji w Hiszpanii. Nazwa pochodzi od arabskiego Wādī l-Khānāt (وادي الخانات), co oznacza „Dolina Straganów” lub „Rzeka Stragany ”, nawiązując do straganów z przekąskami, które zostały tam ustawione podczas panowania muzułmanów w Andaluzji. W latach następujących po odkryciu wyspa była różnie nazywana Guadarcana, Guarcana, Guadalcana i Guadalcanar, co odzwierciedlało różne wymowy jej nazwy. w andaluzyjskim hiszpańskim.

Okres kolonialnyEdytuj

Europejscy osadnicy, wielorybnicy i misjonarze zaczęli przybywać w XVIII i XIX wieku. Wraz z tymi przybyszami przybyły także zagraniczne instytucje, takie jak handel niewolnikami. od lat sześćdziesiątych XIX wieku około 60 000 tubylców z Guadalcanal i innych części Salomona zostało zniewolonych i wysłanych do Australii lub Fidżi, aby pracować na plantacjach. Lokalny handel niewolnikami ustał dopiero w latach 90. XIX wieku. W latach osiemdziesiątych XIX wieku Niemcy i Brytyjczycy walczył o kontrolę nad Salomonami. Niemcy utworzyły protektorat nad północnymi Wyspami Salomona w 1884 r., Aw 1893 r. Proklamowano Protektorat Brytyjskich Wysp Salomona, który obejmował wyspę Guadalcanal. Jednak Niemcy ostatecznie przekazały większość swojego protektoratu Wielkiej Brytanii w 1899 r. Na początku XX wieku w regionie powstały duże plantacje rolnicze (specjalizujące się w koprze), prowadzone głównie przez Australijczyków. Guadalcanal nie została poważnie dotknięta przez I wojnę światową. W 1932 roku Brytyjczycy potwierdzili nazwę Guadalcanal na wzór miasta w Andaluzji w Hiszpanii.

Druga wojna światowaEdit

W miesiącach następujących po ataku na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku Japończycy wyparli Amerykanów z Filipin, Brytyjczyków z Brytyjskich Malajów, a Holendrów z Indii Wschodnich. Następnie Japończycy zaczęli ekspansję na zachodni Pacyfik, zajmując wiele wysp, próbując zbudować pierścień obronny wokół swoich podbojów i zagrozić liniom komunikacyjnym ze Stanów Zjednoczonych do Australii i Nowej Zelandii. Japończycy dotarli do Guadalcanal w maju 1942 roku.

Kiedy amerykańska misja zwiadowcza zauważyła budowę japońskiego lotniska w Lunga Point na północnym wybrzeżu Guadalcanal, sytuacja stała się krytyczna. To nowe japońskie lotnisko stanowiło zagrożenie dla samej Australii, dlatego Stany Zjednoczone w trybie pilnym, mimo że nie były odpowiednio przygotowane, przeprowadziły pierwsze lądowanie w tej wojnie. Pierwsze lądowanie 1 Dywizji Morskiej 7 sierpnia 1942 r. Bez większych trudności zabezpieczało lotnisko, ale utrzymanie lotniska przez następne sześć miesięcy było jedną z najgorętszych kampanii w całej wojnie o kontrolę nad lądem, morzem i niebem. . Guadalcanal stał się głównym punktem zwrotnym wojny, ponieważ zatrzymał ekspansję Japonii. Po sześciu miesiącach walk Japończycy przestali kwestionować kontrolę nad wyspą. Ostatecznie ewakuowali wyspę na przylądku Esperance na północno-zachodnim wybrzeżu w lutym 1943 r.

Natychmiast po wylądowaniu na wyspie US Navy Seabees rozpoczęły prace nad budową lotniska rozpoczętego przez Japończyków. Zostało wówczas nazwane Henderson Field na cześć lotnika piechoty morskiej, który zginął w walce podczas bitwy o Midway. Samoloty operujące z pola Henderson podczas kampanii były mieszaniną piechoty morskiej, armii, marynarki wojennej i samolotów sojuszniczych, które stały się znane jako Siły Powietrzne Cactus. Bronili lotniska i zagrozili wszystkim japońskim statkom, które zapuszczały się w pobliże w ciągu dnia. Jednak w nocy japońskie siły morskie były w stanie ostrzelać lotnisko i dostarczyć żołnierzom zapasy, wycofując się przed świtem. Japończycy używali szybkich statków do wykonywania tych kursów, a ten stał się znany jako Tokyo Express. Tak wiele statków z obu stron zostało zatopionych w wielu starciach w łańcuchu Wysp Salomona i wokół niego, że pobliskie wody nazwano Ironbottom Sound.

Bitwa o Cape Esperance rozegrała się 11 października 1942 roku u północno-zachodniego wybrzeża Guadalcanal. W bitwie okręty Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych przechwyciły i pokonały japońską formację okrętów zmierzającą w dół „szczeliny” w celu wzmocnienia i uzupełnienia wojsk na wyspie, ale również poniosły straty.Bitwa morska pod Guadalcanal w listopadzie była punktem zwrotnym, w którym siły alianckie zmusiły nocą do walki z ekstremalnie doświadczonymi japońskimi siłami powierzchniowymi i zmusiły je do wycofania się po ostrej akcji. Niektóre japońskie punkty widzenia uważają, że te starcia i zwiększająca się zdolność aliantów do rzucania wyzwań ich okrętom nawodnym w nocy są równie ważne, jak bitwa o Midway w odwracaniu fali przeciwko nim.

Po sześciu miesiącach ciężkich walcząc w Guadalcanal i wokół niej oraz zajmując się chorobami dżungli, które pochłonęły ciężkie żniwo żołnierzy po obu stronach, siłom alianckim udało się powstrzymać natarcie Japończyków i odwieść ich od kwestionowania kontroli nad wyspą, ostatecznie wypierając ostatnie japońskie wojska do morze w dniu 15 stycznia 1943 roku. Amerykańskie władze ogłosiły, że Guadalcanal jest bezpieczne w dniu 9 lutego 1943 roku.

Dwa okręty Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych zostały wyznaczone do bitwy:

• USS Guadalcanal (CVE-60 ), lotniskowiec eskortowy z czasów II wojny światowej.
• USS Guadalcanal (LPH-7), desantowy okręt desantowy.

Do tej pory jedyny odbiorca straży przybrzeżnej Medal of Honor to Signalman 1st Class Douglas Albert Munro, odznaczony pośmiertnie za niezwykłe bohaterstwo 27 września 1942 w Point Cruz, Guadalcanal. Munro zapewnił tarczę i ogień osłonowy oraz pomógł ewakuować 500 oblężonych marines z plaży w Point Cruz; zginął podczas ewakuacji.

Podczas bitwy o Guadalcanal Medal Honoru został również przyznany Johnowi Basilone, który później zginął na Iwo Jimie.

Po wojnie Amerykanin i Grupy japońskie wielokrotnie odwiedzały Guadalcanal w poszukiwaniu szczątków zaginionych żołnierzy. Na wyspie brakuje około 7000 Japończyków, a wyspiarze wciąż przynoszą japońskim grupom kości, które według wyspiarzy pochodzą z odkopanych żołnierzy japońskich.

Lata powojenneEdytuj

Zaraz po drugiej Podczas wojny światowej stolica Brytyjskiego Protektoratu Wysp Salomona została przeniesiona do Honiary na Guadalcanal ze swojego poprzedniego miejsca w Tulagi na Florydzie. W 1952 roku Wysoki Komisarz ds. Zachodniego Pacyfiku przeniósł się z Fidżi do Honiary, a stanowisko zostało połączone ze stanowiskiem gubernatora Wysp Salomona. Lotnisko, które było przyczyną walk w 1942 roku, a które stało się znane jako Henderson Field, jest obecnie międzynarodowym lotniskiem dla Wysp Salomona. Znajduje się około pięciu mil na wschód od Honiary. Drugie lotnisko, znane jako „Fighter Two”, jest teraz lokalnym polem golfowym.

Civil warEdit

Na początku 1999 r. Długotrwałe napięcia między lokalnymi mieszkańcami Guadalcanal a nowszymi imigrantami z sąsiedniej wyspy Malaita wybuchły przemocą. „Rewolucyjna Armia Guadalcanal”, zwana później Ruchem Wolności Isatabu (IFM), zaczęła terroryzować Malaitanów na wiejskich obszarach wyspy, próbując zmusić ich do opuszczenia domów. Około 20 000 Malaitańczyków uciekło do stolicy, a inni wrócili na swoją rodzinną wyspę; Mieszkańcy Guale z Honiara uciekli. Miasto stało się enklawą Malaitan, a władzę przejęło Malaita Eagle Force. Królewska Marynarka Wojenna Australii i Królewska Marynarka Wojenna Nowej Zelandii wysłały na ten obszar statki w celu ochrony społeczności emigrantów zamieszkujących głównie w Honiara. Podczas swojej drugiej wizyty w stolicy fregata HMNZS Te Kaha posłużyła jako miejsce serii rozmów pokojowych, których kulminacją było podpisanie Porozumienia Pokojowego w Townsville.

W 2003 roku Pacific Forum wynegocjowało interwencję RAMSI lub operacja Helpem Fren z udziałem Australii, Nowej Zelandii i innych wysp Pacyfiku.