De Goten waren een volk dat bloeide in Europa gedurende de oudheid en tot in de middeleeuwen. Soms aangeduid als “barbaren”, staan ze bekend om het plunderen van de stad Rome in het jaar 410.
Ironisch genoeg worden ze echter vaak gecrediteerd voor het behoud van de Romeinse cultuur. Na de plundering van Rome verhuisde een groep Goten naar Gallië (in het huidige Frankrijk) en Iberia en vormden het Visigotische koninkrijk. Dit koninkrijk zou uiteindelijk het katholieke christendom, de Romeinse artistieke tradities en andere aspecten van de Romeinse cultuur omvatten. Het laatste gotische koninkrijk viel aan de Moren in 711 n.Chr.
Tegenwoordig is de betekenis van het woord “Goth” verder geëvolueerd dan enige directe relatie met de oude Goten. In de late middeleeuwen ontstond een stijl van architectuur, gekenmerkt door grote, imposante kathedralen en kastelen. De term “gotisch” werd als kritiek op de stijl toegepast, en het woord was toen zelfs een synoniem voor “barbaars”.
In de 18e en 19e eeuw werd een genre van donkere, romantische literatuur genaamd “gotische fictie” bloeide. Gekenmerkt door romans zoals Bram Stokers Dracula, Mary Shelleys Frankenstein en de werken van Edgar Allen Poe, het genre dankt zijn naam aan de gotische locaties waar de verhalen plaatsvonden – bijvoorbeeld Draculas donkere, onheilspellende kasteel. / p>
In moderne tijden wordt “Goth” gebruikt voor een subcultuur met een eigen stijl van muziek, esthetiek en mode. De donkere, vaak sombere Goth-beelden werden beïnvloed door gotische fictie, met name horrorfilms.
Van een eiland in het noorden?
Waar precies de oude Goten vandaan kwam is een mysterie. In de zesde eeuw na Christus schreef de schrijver Jordanes (die zelf waarschijnlijk gotisch was) een geschiedenis van de Goten. Hij beweerde dat de Goten afkomstig waren van een koud eiland genaamd Scandza, mogelijk het huidige Scandinavië. Wanneer ze daar zouden hebben gewoond, is niet bekend.
Nu vanaf het eiland Scandinavië, als uit een bijenkorf van rassen of een schoot van naties, de Goten zouden lang geleden tevoorschijn zijn gekomen onder hun koning, Berig bij naam ”, schreef hij (vertaling door Charles Mierow). Na een reeks migraties naar het zuiden woonden ze dicht bij de grenzen van het Romeinse rijk.
Onze kennis over de Goten voordat ze uitgebreid contact hadden met de Romeinen is beperkt. Ze hadden een soort geschreven taal die gebruik maakte van runeninscripties; er zijn echter weinig van deze inscripties gevonden en de overgebleven inscripties zijn vrij kort. Hun religie heeft mogelijk gebruik gemaakt van sjamanen, mensen die als tussenpersoon tussen henzelf en de goden hadden kunnen optreden.
Goten vs. Grieken
In de derde eeuw lanceerden de Goten een reeks invasies tegen het door de Romeinen gecontroleerde Griekenland. Fragmenten van een tekst die deze aanvallen bespreekt, geschreven door de derde-eeuwse Athene-schrijver genaamd Dexippus, zijn onlangs ontdekt in de Oostenrijkse Nationale Bibliotheek en gedetailleerd beschreven in de Journal of Roman Studies.
Dexippus zei dat de Romeinse keizer Decius (die regeerde 249-251 n.Chr.) het Romeinse leger leidde tegen de Goten, maar een reeks nederlagen leed, waarbij hij zowel territorium als manschappen verloor. De tekst vertelt ook over een strijd tussen de Goten en Grieken die plaatsvond bij de pas van Thermopylae. Het Gothische leger probeerde Athene te bereiken terwijl een Griekse troepenmacht de pas had versterkt in een poging hen te stoppen. Het fragment eindigt voordat de uitkomst van de strijd bekend is.
Contact met Rome
Ook in de derde eeuw na Christus lanceerden de Goten een reeks invallen in het Romeinse rijk. “De eerste bekende aanval kwam in 238, toen Goths de stad Histria plunderden aan de monding van de rivier de Donau. Een reeks van veel grotere landinvallen volgde tien jaar later”, schrijft Peter Heather, een professor aan Kings College London, in zijn boek “The Goths” (Blackwell Publishers, 1996).
Hij merkt op dat in het jaar 268 een enorme expeditie van Goten, samen met andere groepen die ook wel barbaren worden genoemd, de Egeïsche Zee binnendrong en grote schade aanrichtte. Ze vielen een aantal nederzettingen aan, waaronder Efeze (een stad in Anatolië bewoond door Grieken), waar ze een tempel verwoestten die was gewijd aan de godin Diana.
“De verwoesting die door deze gecombineerde aanval op land en zee werd aangericht, was ernstig en veroorzaakte een felle Romeinse reactie. Niet alleen werden de individuele groepen verslagen, maar er brak nooit meer een grote overval door de Dardanellen”, schrijft Heather.
De tumultueuze relatie van de Goten met Rome zou tot in de vierde eeuw voortduren. Terwijl Goten dienden als Romeinse soldaten en er handel plaatsvond over de rivier de Donau, waren er veel conflicten.
Heather merkt op dat een gotische groep genaamd de Tervingi tussenbeide kwam in de Romeinse keizerlijke politiek en twee mislukte eisers van het keizerschap ondersteunde. In het jaar 321 steunden ze Licinius tegen Constantijn en in het jaar 365 ondersteunden ze Procopius tegen Valens.In beide gevallen mislukte dit, waarbij Constantijn en Valens aanvallen lanceerden tegen de Tervingi nadat ze keizer waren geworden.
Naarmate het contact met Rome intensiveerde, verspreidde zich een vorm van christendom die bekend staat als het Arianisme onder de Goten.
“In de jaren 340 vertaalde de Ariaanse gotische bisschop Ulfilas of Wulfila (overleden 383) de Bijbel in de gotische taal in een schrift dat voornamelijk gebaseerd was op het unciale Griekse alfabet en naar verluidt voor dit doel door Ulfilas was uitgevonden , schrijft Robin Sowerby, een docent bij de Universiteit van Stirling, in een artikel in het boek “A New Companion to the Gothic” (Wiley, 2012).
Na verloop van tijd zouden de Goten de katholieke vorm van christendom aannemen die in Rome werd gebruikt.
Verdreven door de Hunnen
Deze gecompliceerde relatie zou voor altijd veranderen met de verschijning ten noorden van de Donau van een nieuwe groep, de Hunnen genaamd, rond het jaar 375. De Hunnen duwden de Goten naar Romeins grondgebied.
De Goten, die hun toevlucht zochten bij de Romeinen, werden slecht behandeld. Bij gebrek aan voedsel werden ze gedwongen hun kinderen als slaaf te verkopen tegen vernederende prijzen.
“Toen de barbaren na hun overtocht werden lastiggevallen door gebrek aan voedsel, bedachten die meest hatelijke generaals een schandelijk verkeer; ze wisselden elke hond uit die hun onverzadigbaarheid kon zich van heinde en verre verzamelen voor elk één slaaf, en onder hen werden ook zonen van de stamhoofden weggevoerd ”, schreef Ammianus Marcellinus die leefde in de vierde eeuw na Christus (vertaling door John C. Rolfe).
Nadat de toegang tot de stad Marcianopel was geweigerd, kwamen de Goten in opstand, zwierven over de Balkan en plunderden Romeinse steden.
Keizer Valens, die de oostelijke helft van het Romeinse rijk regeerde, leidde persoonlijk een leger naar het Balkan om de Goten te onderwerpen. Op 9 augustus 378 n.Chr. Nam dit leger de Goten in bij de stad Adrianopel (ook wel Hadrianopolis genoemd). Valens onderschatte de omvang van de Gotische strijdmacht. Als gevolg daarvan werd zijn leger overvleugeld door de Goten en vernietigd, de keizer zelf vermoord.
“Net toen het voor het eerst donker werd, de keizer b Hij was tussen een menigte gewone soldaten, zoals men geloofde – want niemand zei dat hij hem had gezien of in de buurt was geweest – werd dodelijk gewond met een pijl en stierf kort daarna, hoewel zijn lichaam nooit werd gevonden , ”Schreef Marcellinus (vertaling door cd Yonge).
Valens opvolger, Theodosius, sloot een verdrag met de Goten dat duurde tot aan zijn dood in het jaar 395.
Rise of Alaric
Na 395 n.Chr. Viel het verdrag met Rome uiteen. Een gotische leider genaamd Alaric steeg naar de voorgrond en leidde de Goten in de strijd tegen zowel de oostelijke als de westelijke helft van het Romeinse rijk. / p>
Het conflict dat volgde was ingewikkeld. Alaric wilde een deal sluiten die ertoe zou leiden dat de Goten onder zijn bevel goede landbouwgrond en geldelijke beloningen zouden krijgen. Hij ondernam invallen om de Romeinen onder druk te zetten.
Heather schrijft dat Alaric tegen het jaar 403 in de Balkan was en merkte dat hij een outlaw was die door beide helften van het rijk was afgewezen. Een poging van Alaric om de Goten naar Italië te verplaatsen was mislukt, en er was een bloedbad onder de Gotische inwoners van Constantinopel in het jaar 400 geweest.
Fortuinen veranderden voor Alaric en de Goten toen het West-Romeinse rijk begon af te brokkelen. Keizer Honorius kreeg te maken met rebellie onder zijn leger en een usurpator genaamd Constantijn III vergaarde grondgebied in Groot-Brittannië en Gallië. In de nasleep van deze problemen liet Honorius zijn generaal, Stilicho, vermoorden in het jaar 408.
Toen hij zwakte zag, trok Alaric voor de tweede keer Italië binnen en vond steun van zowel Stilichos voormalige aanhangers als weggelopen slaven. Hij kampeerde in het jaar 410 buiten Rome en gebruikte de stad als onderhandelingsfiche in een poging concessies te krijgen van de regering van Honorius. Na een reeks mislukte onderhandelingen plunderde Alaric de stad op 24 augustus.
Twee koninkrijken
Alaric zou een paar maanden na de plundering van Rome sterven. Tijdens de vijfde eeuw na Christus, toen het West-Romeinse rijk vervaagde, zouden twee gotische koninkrijken verrijzen. In Iberia en zuidwesten van Gallië zou het Visigotische koninkrijk worden gevormd. Dit koninkrijk zou duren tot 711 na Christus, toen het viel door een invasie door de Moren. Ze herwonnen echter langzaam de controle en stichtten in 718 het koninkrijk Asturië, dat uitgroeide tot het moderne Portugal en Spanje.
Ondertussen ontstond in Italië het koninkrijk van de Ostrogoten tegen het einde van de vijfde eeuw na Christus. , die uiteindelijk het hele schiereiland domineert. Dit koninkrijk was van korte duur en viel binnen enkele decennia in handen van Justinianus I, keizer van het Byzantijnse rijk.
Toen Europa de donkere middeleeuwen inging, zou het Visigotische koninkrijk helpen om vele aspecten van de Romeinse cultuur te behouden, inclusief haar religie en artistieke tradities. Het is ironisch dat de Goten, de mensen die Rome in n.Chr. Hadden geplunderd.410, hielp de Romeinse cultuur de komende tijd te brengen.