De Charles W. Morgan is de laatste van een Amerikaanse walvisvloot die ooit meer dan 2700 schepen telde. Schepen zoals de Morgan gebruikten vaak routes die werden gedefinieerd door de passaatwinden om de oceanen te bevaren.
Bekend bij zeilers over de hele wereld hielpen de passaatwinden en de bijbehorende zeestromingen vroege zeilschepen uit Europese en Afrikaanse havens hun reis naar Amerika te maken. Evenzo drijven de passaatwinden ook zeilschepen van Amerika naar Azië. Zelfs nu nog gebruiken commerciële schepen “de handel” en de stromingen die de winden produceren om hun oceaanreizen te bespoedigen.
Hoe ontstaan deze handelsvriendelijke winden? Tussen ongeveer 30 graden noorderbreedte en 30 graden ten zuiden van de evenaar, in een gebied dat de paardenbreedtegraden wordt genoemd, zorgt de rotatie van de aarde ervoor dat de lucht naar de evenaar helt in zuidwestelijke richting op het noordelijk halfrond en in noordwestelijke richting op het zuidelijk halfrond Dit wordt het Coriolis-effect genoemd.
Het Coriolis-effect, in combinatie met een gebied met hoge druk, zorgt ervoor dat de heersende winden – de passaatwinden – van oost naar west bewegen aan beide zijden van de evenaar. deze “gordel” van 60 graden.
Terwijl de wind tot ongeveer vijf graden ten noorden en ten zuiden van de evenaar waait, komen zowel lucht- als oceaanstromingen tot stilstand in een band van hete, droge lucht. Deze 10 -degree gordel rond de buik van de aarde wordt de Inter-Tropical Convergence Zone genoemd, beter bekend als de doldrums.
Intense zonnewarmte in de doldrums verwarmt en bevochtigt de passaatwinden, waardoor lucht omhoog de atmosfeer in wordt gestuwd als een hete luchtballon. Terwijl de lucht stijgt, koelt deze af, waardoor aanhoudende regenbuien en stormen in de tropen en regenwouden ontstaan. De opstijgende luchtmassas bewegen zich naar de polen en zinken dan terug naar het aardoppervlak nabij de breedtegraden van het paard. De zinkende lucht veroorzaakt de kalme passaatwinden en weinig neerslag, waardoor de cyclus rond is.