Vuurtoren van Alexandrië

Vuurtoren van Alexandrië, ook wel Pharos van Alexandrië, een van de zeven wereldwonderen en de beroemdste vuurtoren uit de oudheid. Het was een technologische triomf en is sindsdien het archetype van alle vuurtorens. Gebouwd door Sostratus van Cnidus, misschien voor Ptolemaeus I Soter, werd het voltooid tijdens het bewind van Soters zoon Ptolemaeus II van Egypte in ongeveer 280 vce. De vuurtoren stond op het eiland Pharos in de haven van Alexandrië en zou meer dan 110 meter hoog zijn geweest; de enige grotere door mensen gemaakte bouwwerken in die tijd zouden de piramides van Gizeh zijn geweest. Veel van wat bekend is over de structuur van de vuurtoren is afkomstig uit een werk uit 1909 van Hermann Thiersch, Pharos, antike, Islam en Occident. Volgens de oude bronnen die door Thiersch werden geraadpleegd, werd de vuurtoren gebouwd in drie fasen, allemaal lichtjes naar binnen hellend; de laagste was vierkant, de volgende achthoekig en de bovenste cilindrisch. Een brede spiraalvormige oprit leidde naar de top, waar s nachts een vuur brandde.

Sommige beschrijvingen melden dat de vuurtoren werd bekroond door een enorm standbeeld, dat mogelijk Alexander de Grote of Ptolemaeus I Soter voorstelde in de vorm van de zonnegod Helios. Hoewel het eerder goed bekend was, komt de vuurtoren pas in de 6e eeuw na Christus voor in een lijst met wonderen (de vroegste lijst geeft in plaats daarvan de muren van Babylon). In de middeleeuwen verving sultan Ahmed ibn Touloun het baken door een kleine moskee. De vuurtoren stond nog in de 12e eeuw, maar in 1477 kon de Mamlūk-sultan Qāʾit Bāy een fort bouwen uit de ruïnes.

In 1994 archeoloog Jean-Yves Empereur, oprichter van het Centrum voor Alexandrijnse Studies (Centre dEtudes Alexandrines), een spannende vondst gedaan in de wateren bij het eiland Pharos. Hij was door de Egyptische regering ingeschakeld om alles van archeologische betekenis in dit onderwatergebied in kaart te brengen voordat er een betonnen golfbreker over de locatie werd gebouwd. Hij bracht de locatie van honderden enorme metselblokken in kaart; Men neemt aan dat ten minste enkele van deze blokken in zee zijn gevallen toen de vuurtoren werd verwoest door een aardbeving in de jaren 1300. Er werd ook een grote hoeveelheid beeldhouwwerken ontdekt, waaronder een kolossaal standbeeld van een koning uit de 3e eeuw vce waarvan men dacht dat het Ptolemaeus II vertegenwoordigde. Een metgezelbeeld van een koningin zoals Isis was in de buurt ontdekt in de jaren zestig, en deze beelden die de vergoddelijkte Ptolemaeus en zijn vrouw Arsinoe voorstellen, zouden net onder de vuurtoren zijn geplaatst, tegenover de ingang van de haven. Op basis van deze vondsten liet de Egyptische regering het idee van een golfbreker varen en plande in plaats daarvan een onderwaterpark waar duikers de vele standbeelden, stenen sfinxen en overblijfselen van de vuurtoren konden bekijken.