De basistypen van conflicten in fictie worden gewoonlijk gecodificeerd als “man tegen de mens”, “man tegen de natuur” en “man tegen zichzelf”. Hoewel ze vaak worden aangehaald, worden deze drie soorten conflicten niet algemeen aanvaard. Ayn Rand stelde bijvoorbeeld dat mens tegen de natuur geen conflict is, omdat de natuur geen vrije wil heeft en dus geen keuzes kan maken. Soms wordt een vierde basisconflict beschreven, “man tegen samenleving”. Enkele van de andere soorten conflicten waarnaar wordt verwezen zijn onder meer man tegen machine (The Terminator, Brave New World), man tegen het lot (Slachthuis Five), man tegen het bovennatuurlijke (The Shining) en man tegen God ( A Canticle for Leibowitz).
Man tegen manEdit
“Man tegen man” -conflict omvat verhalen waarin personages tegen elkaar zijn. Dit is een extern conflict. Het conflict kan directe oppositie zijn, zoals bij een vuurgevecht of een overval, of het kan een subtieler conflict zijn tussen de verlangens van twee of meer personages, zoals in een romance of een familie-epos. Dit type conflict komt veel voor in traditionele literatuur, sprookjes en mythen. Een voorbeeld van het man tegen man-conflict is de relatie tussen de hoofdrolspeler en de stiefvader van de tegenstander in This Boys Life. Andere voorbeelden zijn de strijd van Dorothy met de Wicked Witch of the West in The Wonderful Wizard of Oz en Tom. Sawyers confrontatie met Injun Joe in The Adventures of Tom Sawyer.
Man tegen de natuur Bewerken
“Man tegen de natuur” -conflict is een externe strijd om het personage tegen een dier of een kracht te plaatsen van de natuur, zoals een storm of tornado of sneeuw. Het man tegen de natuur-conflict staat centraal in Ernest Hemingways The Old Man and the Sea, waar de hoofdrolspeler het opneemt tegen een marlijn. Het komt ook veel voor in avonturenverhalen, waaronder Robinson Crusoe. Man vs. Wild ontleent zijn naam niet alleen aan dit conflict, maar het is ook een geweldig voorbeeld, met Bear Grylls en zijn pogingen om de natuur op afstand te houden.
Man tegen zelfEdit
Bij man tegen zichzelf-conflict is de strijd intern. Een personage moet zijn / haar eigen aard overwinnen of een keuze maken tussen twee of meer paden – goed en kwaad; logica en emotie. Een serieus voorbeeld van man tegen zichzelf wordt geboden door de roman Requiem for a Dream uit 1978 van Hubert Selby Jr., waarin verhalen over verslaving centraal staan. In de roman Fight Club van Chuck Palahniuk, gepubliceerd in 1994, en in Filmaanpassing uit 1999, de naamloze hoofdrolspeler strijdt tegen zichzelf in wat wordt onthuld als een geval van dissociatieve identiteitsstoornis. Bridget Jones dagboek richt zich ook op interne conflicten, aangezien het titulaire personage te maken heeft met haar eigen neurosen en twijfels aan zichzelf. p>
Man tegen samenlevingEdit
Soms wordt een vierde basisconflict beschreven, “man tegen samenleving”. Waar de mens zich verzet tegen een door mensen gemaakte instelling (zoals slavernij of pesten), kan het “man tegen de mens” -conflict overgaan in “de mens tegen de samenleving”. In dergelijke verhalen worden personages gedwongen morele keuzes te maken of gefrustreerd door sociale regels bij het bereiken van hun eigen doelen. The Handmaids Tale, The Man in the High Castle en Fahrenheit 451 zijn voorbeelden van man tegen samenleving-conflicten. Zo ook Charlottes Web, waarin het varken Wilbur vecht voor zijn overleving tegen een samenleving die varkens grootbrengt voor voedsel.